Kirin Talk là sáng kiến của Kirin Capital nhằm hướng đến mục tiêu “Know Vietnam, Long Vietnam”. Chuyên mục này cung cấp những thông tin thực tế về tất cả các khía cạnh của thị trường Việt Nam thông qua các buổi phỏng vấn chuyên sâu cùng doanh nhân địa phương. Từ đó, chúng tôi giúp các nhà đầu tư trong và ngoài nước hiểu rõ hơn về những cơ hội tiềm năng mà Việt Nam mang lại, đồng thời thúc đẩy việc kết nối các nguồn lực từ bên trong và bên ngoài, cùng hợp tác để đạt được mục tiêu “Know Vietnam, Long Vietnam”.
***
Theo dữ liệu từ Hải quan, tổng sản lượng nhập khẩu và xuất khẩu của Trung Quốc giảm 8,3% từ tháng 1 đến tháng 2 năm 2023, trong đó xuất khẩu giảm 6,8%. Bên cạnh đó, các nguồn tin trên cũng ghi nhận rằng các container tại cảng Thượng Hải đang chất đống, và số lượng container rỗng tại cảng Thâm Quyến cũng đạt mức cao nhất trong gần 30 năm qua.
Mặt khác, tin tức “Việt Nam vượt Thâm Quyến về xuất khẩu” đã xuất hiện từ năm ngoái; cộng thêm việc vào cuối tháng 3, một đoàn công tác lớn nhất từ trước đến nay của các tập đoàn lớn như Boeing, Apple, SpaceX, Netflix, Amazon, Coca-Cola đã đến thăm Việt Nam, khiến rất nhiều người nghĩ rằng nguyên nhân xuất khẩu Trung Quốc suy giảm là do thị phần rơi vào tay Việt Nam – Trung Quốc đang trải qua thời kỳ khó khăn, còn Việt Nam lại đang phát triển mạnh mẽ.
Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng tình hình không phải như vậy.
Mới đây, chúng tôi đã ghé thăm Công ty TNHH Thương mại Vận tải biển Hợp Thành tại TP. Hồ Chí Minh và trao đổi chuyên sâu với ông Kevin, Giám đốc điều hành công ty. Hợp Thành được thành lập vào năm 2012, có trụ sở chính tại Hồng Kông cùng chi nhánh tại Thâm Quyến và Việt Nam. Công ty cung cấp dịch vụ quản lý chuỗi cung ứng, vận chuyển hàng hóa quốc tế, vận chuyển hàng hóa thương mại điện tử, vận chuyển đường bộ qua biên giới, vận chuyển hàng hóa công nghiệp và dịch vụ kho bãi. Trong đó, chủ yếu là hoạt động vận tải biển, đặc biệt là vận chuyển hàng hóa từ Việt Nam đi nước ngoài.
Tại buổi làm việc, chúng tôi đã trao đổi với ông Kevin về các vấn đề như phân bố khu công nghiệp tại Việt Nam, tình hình xuất khẩu của Việt Nam, các rào cản của công ty vận tải hàng hóa và việc chuyển đổi chuỗi cung ứng trong khu vực Đông Nam Á. Dưới đây là những nội dung chọn lọc từ cuộc khảo sát lần này:
Tại buổi làm việc, chúng tôi đã trao đổi với ông Kevin về các vấn đề như phân bố khu công nghiệp tại Việt Nam, tình hình xuất khẩu của Việt Nam, các rào cản của công ty vận tải hàng hóa và việc chuyển đổi chuỗi cung ứng trong khu vực Đông Nam Á. Dưới đây là những nội dung chọn lọc từ cuộc khảo sát lần này:
01) Phía Bắc – 3C, năng lượng mặt trời
Phía Nam – May mặc, nội thất và thực phẩm
Kirin Capital: Hạng mục kinh doanh chính của công ty là vận chuyển hàng hóa từ Việt Nam ra nước ngoài. Hiện tại, khách hàng chủ yếu của công ty thuộc lĩnh vực nào?
Vận tải Hợp Thành: Các ngành nghề khách hàng của chúng tôi liên quan chặt chẽ đến việc phân bố các khu công nghiệp tại Việt Nam.
Ví dụ, ở miền Bắc, khách hàng chủ yếu là các doanh nghiệp 3C và năng lượng mặt trời, vì các nhà máy thuộc ngành này đều tập trung ở những khu vực như Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Phòng. Ở miền Nam, khách hàng chủ yếu là các doanh nghiệp về giày dép, dệt may, nội thất, hoa quả tươi và chế biến thực phẩm, trong đó Bình Dương tâp trung vào đồ gỗ, thủ công mỹ nghệ, các thực phẩm sơ chế như bún, bánh phở, hay Bình Phước nổi tiếng với hạt điều.
Đương nhiên, việc lựa chọn phương thức vận chuyển cũng liên quan đến loại hàng hóa.
Ví dụ, sản phẩm 3C có kích thước nhỏ, giá trị gia tăng cao, yêu cầu về thời gian cũng khá cao, do đó khách hàng thường muốn chọn phương thức vận chuyển bằng đắt hơn nhưng nhanh hơn, trực tiếp đi đến chuỗi cung ứng 3C ở Đồng bằng Châu Giang. Về giá cả và thời gian, hiện nay từ đồng bằng Châu Giang đến Hà Nội, một container hàng vận chuyển bằng đường bộ mất khoảng 36 giờ với chi phí 17.000 đồng, hàng hải thông quan từ 4 – 5 ngày, chi phí 3.000 đồng; Từ đồng bằng Châu Giang đến TP. Hồ Chí Minh, vận chuyển bằng đường bộ mất khoảng 5 ngày, chi phí là 30.000 đồng, trong khi vận chuyển hàng hải mất 3 ngày với chi phí 3.000 đồng.
Vì vậy, khu vực phía Bắc vận chuyển chủ yếu bằng đường bộ, còn khu vực Nam vận chuyển bằng đường biển.
Kirin Capital: Những sản phẩm này thường được xuất khẩu sang các quốc gia nào?
Vận tải Hợp Thành: Đồ nội thất chủ yếu được xuất khẩu sang Mỹ (90%), đối với ngành dệt may thì khoảng một nửa sản phẩm được xuất khẩu sang Nhật Bản (40-50%), và thực phẩm tươi sống được xuất khẩu sang Trung Quốc (80%).
02) Xuất khẩu của Việt Nam cũng phải đối diện với nhiều thách thức
Kirin Capital: Từ đầu năm nay, tình hình ngoại thương của Trung Quốc không quá khả quan. Một số người cho rằng Việt Nam đã chiếm được phần lớn thị phần của Trung Quốc. Ông nghĩ sao về vấn đề này?
Vận tải Hợp Thành: Rất khó để nói trước được điều gì, nhưng việc kinh doanh của chúng tôi năm nay cũng không mấy dễ dàng, tỷ suất lợi nhuận đạt chưa đến hai chữ số, cho thấy rằng tình hình xuất khẩu của Việt Nam cũng đang trong giai đoạn khó khăn. Theo hiểu biết của tôi, chỉ riêng trong ngành nội thất nhà ở, 70% nhà máy ở Việt Nam đã phải ngừng hoạt động vào năm ngoái.
Kirin Capital: Ông dự đoán thế nào về tình hình xuất khẩu của Việt Nam trong 3-5 năm tới?
Vận tải Hợp Thành: Điều này chủ yếu phụ thuộc vào nhu cầu của châu Âu và Mỹ. Mặc dù nền kinh tế thế giới với nhiều biến động có thể ảnh hưởng đến Việt Nam, song trong vòng ba năm tới, nền kinh tế Việt Nam nói chung vẫn sẽ tiếp tục tăng trưởng và ngày càng phát triển về lâu dài.
Riêng đối với ngành hàng hải, những dấu hiệu tích cực trong ba năm qua có phần tương tự giai đoạn 2006 – 2008, nhưng sau đó ngành hàng hải đã trở nên trì trệ trong hơn mười năm.
Kirin Capital: Theo ông, đâu là rào cản chủ yếu của ngành vận tải biển?
Vận tải Hợp Thành: Theo tôi, yếu tố quan trọng nhất của ngành vận tải biển là dịch vụ và khả năng đàm phán, quan hệ với đối tác. Thứ hai là sự tổng hòa của các yếu tố như vận chuyển, kho bãi, hải quan, từ đó tạo thành giải pháp toàn diện. Với đặc điểm ngành nghề bao gồm nhiều công đoạn, mắc xích, các cơ hội và điểm chạm cũng nhiều hơn so với các dịch vụ đơn lẻ. Ví dụ, trong vận tải biển truyền thống, giá vận chuyển là quan trọng nhất, nhưng đối với một công ty vận tải biển tổng hợp, giá vận chuyển có thể thấp hơn, vì các yếu tố khác cũng có thể mang tới lợi nhuận.
03) Lợi thế nhân khẩu học không kéo dài và lợi ích tiêu dùng sẽ đến rất nhanh
Kirin Capital: Ông nghĩ thế nào về vấn đề chuyển dịch chuỗi cung ứng sang Việt Nam?
Vận tải Hợp Thành: Việc chuyển dịch chuỗi cung ứng là không thể tránh khỏi, nhưng Việt Nam hiện tại chưa đủ “lực” để đón quá nhiều chuỗi cung ứng. Cụ thể là trong vài năm qua, có rất nhiều nhà máy được xây dựng tại Việt Nam, song quy mô dân số có hạn, trong đó lượng lao động trình độ trung và cao càng ít, vì vậy tiền lương tại đây lại tăng rất nhanh.
Ví dụ như nhân viên văn phòng ở tỉnh Bình Dương có mức lương tốt nghiệp vào năm 2019 là khoảng 700-800 nghìn đồng Việt Nam (tương đương với 2000-2400 nhân dân tệ), nhưng hiện tại đã tăng lên tới 3500-4500 nhân dân tệ, gần như tăng gấp đôi. Những người địa phương có thể làm giám đốc trong nhà máy đã đạt đến mức lương 7000-8000 nhân dân tệ, không phải rẻ. Một số công ty giày dép và quần áo ở miền Nam đã bắt đầu chuyển nhà máy sang Indonesia.
Do đó, tốc độ tăng lương tại địa phương của Việt Nam sẽ nhanh hơn nhiều so với Trung Quốc, và lợi thế lực lượng lao động giá rẻ không kéo dài lâu. Nhưng ngược lại, lợi thế tiêu dùng của Việt Nam sẽ đến rất nhanh.
Kirin Capital: Theo ông, hiện nay còn những cơ hội tiềm năng nào ở Việt Nam?
Vận tải Hợp Thành: Nếu nói đến việc chuyển dịch chuỗi cung ứng sang Việt Nam, có thể nhận thấy rằng các chuỗi cung ứng chuyển đến đây đều là chuỗi cung ứng B2B. Trên thực tế, một số chuỗi cung ứng dành cho người tiêu dùng địa phương cũng có thể có cơ hội.
Ví dụ, thành phố Hồ Chí Minh có một khu tương tự như Huaqiangbei ở Thâm Quyến, Trung Quốc, chuyên bán các phụ kiện điện thoại di động, song giá có thể cao hơn vài lần hoặc thậm chí vài chục lần so với Huaqiangbei. Như vỏ điện thoại hoặc dây cáp của Apple, các sản phẩm này không phức tạp, nếu có thể tạo ra một số nhà sản xuất nhỏ ở Hồ Chí Minh sản xuất các sản phẩm này, chắc chắn sẽ có cơ hội.
Kirin Capital: Theo quan điểm của ông, sự khác biệt giữa hoạt động kinh doanh ở Việt Nam và ở Trung Quốc là gì?
Vận tải Hợp Thành: Đối với đồng nghiệp ở Việt Nam, chúng ta cần cung cấp hướng dẫn vận hành cụ thể hơn, thay vì chỉ nói chung chung. Ví dụ, nếu chúng ta muốn đồng nghiệp kiểm tra kho hàng, chúng ta không thể chỉ yêu cầu họ đi kiểm tra và chụp vài bức ảnh, mà phải giải thích rõ mục đích của việc chụp ảnh để kiểm tra và phản hồi kịp thời, nếu không có thể gây ra sự cố trong giao tiếp.
Kirin Capital: Cảm ơn ông đã chia sẻ!
(Hết)
***
Kirin Capital là một công ty đầu tư vốn cổ phần có trụ sở tại Hà Nội, tập trung vào nghiên cứu và đầu tư tại Việt Nam. Các thành viên chủ chốt của công ty có hơn 20 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực tài chính tại Trung Quốc và hơn 10 năm kinh nghiệm đầu tư thực tế tại Việt Nam. Công ty đầu tư vào các lĩnh vực như công nghệ thông tin, tiêu dùng, sản xuất, chăm sóc sức khỏe, dịch vụ tài chính, và nhiều lĩnh vực khác. Đồng thời, công ty cũng đầu tư vào tất cả các giai đoạn đầu tư vốn cổ phần bao gồm đầu tư hạt giống, đầu tư rủi ro, đầu tư vốn tư nhân, đầu tư vào công ty niêm yết và đầu tư mua lại.
Với tầm nhìn “Know Vietnam, Long Vietnam”, thông qua kinh nghiệm tài chính phong phú và các nguồn lực địa phương, chúng tôi đặt mục tiêu trở thành người tiên phong dẫn đường cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia đầu tư tại Việt Nam, cùng nhau chia sẻ lợi ích từ sự phát triển nhanh chóng mà Việt Nam mang lại.
Nếu bạn có bất kỳ yêu cầu nào về thị trường Việt Nam hoặc muốn tham gia chương trình Kirin Talk của chúng tôi để chia sẻ các thông tin về thị trường Việt Nam và lan tỏa tiếng nói của bạn một cách rộng rãi, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi tại ĐÂY